Cysterskie i trapistyczne korzenie
Ojcowie pustyni
Życie mnisze narodziło się w Egipcie i Palestynie w III wieku n.e. Święty Antoni Wielki, ojciec mnichów, w odpowiedzi na Chrystusowe wołanie odszedł na pustynię, by tam prowadzić życie modlitwy i znalazł wielu naśladowców. W formie tzw. apoftegamtów Ojcowie Pustyni pozostawili krótkie przypowieści i dialogi uczniów ze starcami, z których czerpiemy pouczenia na temat życia duchowego i zjednoczenia z Bogiem, o postawach ducha, które pomagają nam uwolnić miejsce dla Boga w naszym sercu.
„Abba, co mogę zrobić, aby być zbawionym?“, pyta uczeń. Starzec mu odpowiada: „Zostań w swojej celi, czyń, co możesz i nie bój się. To niewiele, co robisz równe jest wielkim dziełom świętego Antoniego na pustyni“.
Benediktyni
Święty Benedykt z Nursji (480 – ok. 547) w VI wieku ułożył Regułę, według której do dzisiaj żyją benedyktyni i cystersi→ Życie mnisze Powstała synteza pełna mądrości i umiarkowania, która bezpiecznie prowadzi tych, którzy się nią kierują, do zjednoczenia z Bogiem i do zdrowego stosunku wobec świata i bliźniego.
Cystersi
Założenie „nowego klasztoru“ w Cîteaux w roku 1098 przez mnichów benedyktyńskich, świętego Roberta z Molesme, świętego Alberyka z Cîteaux i świętego Stefana Hardinga i ich towarzyszy, oznaczało reformę zakonu wobec nieobyczajnego kierunku w jakim zmierzało benedyktyńskie życie mnisze. Tak powstaje zakon cystersów. Święty Bernard, najbardziej znany spośród mnichów cysterskich złotego wieku do opactwa w Cîteaux wstąpił prawdopodobnie w roku 1113 i niedługo potem założył opactwo Clairvaux w regionie Szampania-Ardeny (1115).
Trapiści
Kolejny znaczący kamień milowy w dziejach zakonu postawiło cysterskie opactwo Grande Trappe. W roku 1662 opatem zostaje Armand de Rancé, który reformuje to opactwo. Właśnie tutaj możemy szukać początku zakonu Cystersów Ściślejszej Obserwancji, zwanych też „trapistami” (od nazwy opactwa Notre-Dame de la Trappe). Podczas wielkiej rewolucji francuskiej opat Augustin de Lestrange wraz z grupą mnichów z La Trappe opuszcza Francję, na krótko zatrzymuje się w pobliżu miejscowości Nový Dvůr w cysterskim opactwie Plasy, a następnie udaje się dalej aż do Rosji. Tym to sposobem trapiści przetrwali burze rewolucji.